Επίδραση της επιβλεπόμενης αερόβιας άσκησης σε σωματικές και ψυχικές παραμέτρους ατόμων με HIV

Συστηματική ανασκόπηση και μετα-ανάλυση που πραγματοποιήθηκε από μέλη του Εθνικού Κέντρου “Exercise is Medicine-Greece” ανέδειξε ότι η επιβλεπόμενη αερόβια άσκηση έχει ευεργετικές επιδράσεις στα συμπτώματα κατάθλιψης, στον βίαια εκπνεόμενο όγκο αέρα σε 1 δευτερόλεπτο (FEV1)  και στη μέγιστη πρόσληψη οξυγόνου  (VO2max) ατόμων που έχουν προσβληθεί από τον ιό της ανθρώπινης ανοσοανεπάρκειας (HIV).

Η μελέτη δεν ανέδειξε σημαντική επίδραση της συγκεκριμένης μορφής άσκησης στον αριθμό των Τ-κυττάρων CD4 (λευκά αιμοσφαίρια που καταπολεμούν τις λοιμώξεις), ή στη συστολική και τη διαστολική αρτηριακή πίεση. Συμπερασματικά, η επιβλεπόμενη, συνεχόμενη αερόβια άσκηση μπορεί να βελτιώσει την πνευμονική λειτουργία, την καταθλιπτική συμπτωματολογία και την αερόβια ικανότητα των ατόμων με HIV. Ωστόσο, ο μικρός αριθμός των διαθέσιμων μελετών που αναλύθηκαν και η μεγάλη ετερογένεια όσον αφορά τη μετρηθείσα σε αυτές τις μελέτες μέγιστη πρόσληψη οξυγόνου υποδηλώνουν την ανάγκη περισσότερων ερευνών σχετικά με το ρόλο της άσκησης σε άτομα με HIV.

Διαβάστε το πλήρες άρθρο: ΕΔΩ

Η ανησυχία που σχετίζεται με τον καρκίνο ως παράγοντας πρόβλεψης του επιπέδου σωματικής δραστηριότητας σε επιβιώσαντες από καρκίνο της παιδικής ηλικίας (s)

Οι επιβιώσαντες από καρκίνο στην παιδική ηλικία διατρέχουν κίνδυνο τόσο για σωματικές όσο και για ψυχολογικές όψιμες επιπτώσεις της αντικαρκινικής θεραπείας. Η ανησυχία που σχετίζεται με τον καρκίνο και τις όψιμες επιτπώσεις του είναι διαδεδομένη μεταξύ αυτών των επιβιωσάντων και έχει συνδεθεί με αυτοαναφερόμενη μη βέλτιστη σωματική δραστηριότητα. Πρόσφατη μελέτη εξέτασε σε βάθος 5 ετών, κατά μέσο όρο, τις συσχετίσεις μεταξύ της ανησυχίας που συνδέεται με τον καρκίνο και της αντικειμενικά μετρούμενης σωματικής δραστηριότητας σε 1.223 επιβιώσαντες (ηλικίας 30,9+6,9 ετών) από καρκίνο στην παιδική ηλικία.

Το 37% των επιβιωσάντων ήταν από λευχαιμία, το 26% από συμπαγείς όγκους εκτός του ΚΝΣ, το 19% από λέμφωμα, το 11% από όγκους του ΚΝΣ και το 6% από άλλες κακοήθειες. Εντοπίστηκαν δύο τύποι ανησυχίας: “η εστιασμένη στο σώμα” και “ο γενικός φόβος”, με την εστιασμένη στο σώμα ανησυχία να συσχετίζεται αρνητικά με τα επίπεδα σωματικής δραστηριότητας των συμμετεχόντων κατά το διάστημα της παρακολούθησής τους. Συνολικά, τα ευρήματα της μελέτης ανέδειξαν ότι η ανησυχία που σχετίζεται τον καρκίνο και αφορά τη σωματική λειτουργία και εμφάνιση των επιβιωσάντων από καρκίνο στην παιδική ηλικία συνδέεται με μειωμένη σωματική τους δραστηριότητα, υποδεικνύοντας την ανάγκη οι κλινικοί ιατροί να παρέχουν ανάλογες συμβουλές συμπεριφοράς σε αυτά τα άτομα.

Διαβάστε το πλήρες άρθρο: –>cancer_related_worry_as_a_predictor_of_5_yr

Ware ME, Delaney A, Krull KR, Brinkman TM, Armstrong GT, Wilson CL, Mulrooney DA, Wang Z, Lanctot JQ, Krull MR, Partin RE, Shelton KC, Srivastava DK, Hudson MM, Robison LL, Ness KK. Cancer-Related Worry as a Predictor of 5-yr Physical Activity Level in Childhood Cancer Survivors. Med Sci Sports Exerc. 2023 Sep 1;55(9):1584-1591. doi: 10.1249/MSS.0000000000003195. Epub 2023 Apr 22. PMID: 37093894; PMCID: PMC10524368. 

Η ανησυχία που σχετίζεται με τον καρκίνο ως παράγοντας πρόβλεψης του επιπέδου σωματικής δραστηριότητας σε επιβιώσαντες από καρκίνο της παιδικής ηλικίας

Οι επιβιώσαντες από καρκίνο στην παιδική ηλικία διατρέχουν κίνδυνο τόσο για σωματικές όσο και για ψυχολογικές όψιμες επιπτώσεις της αντικαρκινικής θεραπείας. Η ανησυχία που σχετίζεται με τον καρκίνο και τις όψιμες επιτπώσεις του είναι διαδεδομένη μεταξύ αυτών των επιβιωσάντων και έχει συνδεθεί με αυτοαναφερόμενη μη βέλτιστη σωματική δραστηριότητα. Πρόσφατη μελέτη εξέτασε σε βάθος 5 ετών, κατά μέσο όρο, τις συσχετίσεις μεταξύ της ανησυχίας που συνδέεται με τον καρκίνο και της αντικειμενικά μετρούμενης σωματικής δραστηριότητας σε 1.223 επιβιώσαντες (ηλικίας 30,9+6,9 ετών) από καρκίνο στην παιδική ηλικία.

Το 37% των επιβιωσάντων ήταν από λευχαιμία, το 26% από συμπαγείς όγκους εκτός του ΚΝΣ, το 19% από λέμφωμα, το 11% από όγκους του ΚΝΣ και το 6% από άλλες κακοήθειες. Εντοπίστηκαν δύο τύποι ανησυχίας: “η εστιασμένη στο σώμα” και “ο γενικός φόβος”, με την εστιασμένη στο σώμα ανησυχία να συσχετίζεται αρνητικά με τα επίπεδα σωματικής δραστηριότητας των συμμετεχόντων κατά το διάστημα της παρακολούθησής τους. Συνολικά, τα ευρήματα της μελέτης ανέδειξαν ότι η ανησυχία που σχετίζεται τον καρκίνο και αφορά τη σωματική λειτουργία και εμφάνιση των επιβιωσάντων από καρκίνο στην παιδική ηλικία συνδέεται με μειωμένη σωματική τους δραστηριότητα, υποδεικνύοντας την ανάγκη οι κλινικοί ιατροί να παρέχουν ανάλογες συμβουλές συμπεριφοράς σε αυτά τα άτομα.

Διαβάστε το πλήρες άρθρο: ΕΔΩ

Σωματικά, ψυχολογικά και οικονομικά οφέλη της τακτικής σωματικής δραστηριότητας που αρχίζει από την παιδική ηλικία (s)

Η σωματική δραστηριότητα αποτελεί φυσικό μέρος ενός υγιεινού τρόπου ζωής, ο οποίος πρέπει να καλλιεργείται από την παιδική ηλικία. Η τακτική σωματική δραστηριότητα μετριάζει τα παγκόσμια προβλήματα του υπερβολικού βάρους και της παχυσαρκίας, της υπέρτασης, του άγχους και της κατάθλιψης. Μειώνει τη νοσηρότητα και τη θνησιμότητα από καρδιαγγειακά νοσήματα και παρέχει ελπίδα για μια βιώσιμη οικονομία που θα μπορεί να στηρίζει τον γηράσκοντα πληθυσμό κατά τη συνταξιοδότησή του. Πρόκειται για προληπτική οικονομία της υγείας που μπορεί να επιτευχθεί με ολοκληρωμένη υποστήριξη από τις οικογένειες, τις τοπικές κοινότητες, τους επαγγελματίες υγείας και τις κυβερνήσεις σε όλα τα επίπεδα.

Επί του παρόντος, τα παιδιά δεν έχουν την υποστήριξη εκείνων που έχουν την ευθύνη τους σε κοινωνικό επίπεδο για να τα προστατεύσουν επαρκώς από τις σωματικές και συναισθηματικές συνέπειες της μειωμένης σωματικής δραστηριότητας. Η σημασία της ενθάρρυνσης για  σωματική δραστηριότητα σε όλα τα παιδιά θα πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα όλων εκείνων που είναι υπεύθυνοι για τη φροντίδα και την ευημερία τους, συμπεριλαμβανομένων των γονέων, των εκπαιδευτικών, των κλινικών γιατρών, των λειτουργών της υγειονομικής περίθαλψης και των κυβερνήσεων. Η σωματική αδράνεια αποτελεί το υγειονομικό ισοδύναμο της υπερθέρμανσης του πλανήτη για το περιβάλλον: γι’ αυτό είναι ανάγκη να κάνουμε κάτι πιο ουσιαστικό γι’ αυτό ΤΩΡΑ

Διαβάστε το πλήρες άρθρο: –>Somatic psychological and economic benefits of regular physical activity

Samuel A Fitzgerald,1 Hugh T Fitzgerald,2 Nicholas M Fitzgerald,3 Timothy R Fitzgerald4 and ominic A Fitzgerald. Somatic, psychological and economic benefits of regular physical activity beginning in childhood. Review J Paediatr Child Health. 2022 Feb;58(2):238-242. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/jpc.15879.

Σωματικά, ψυχολογικά και οικονομικά οφέλη της τακτικής σωματικής δραστηριότητας που αρχίζει από την παιδική ηλικία

Η σωματική δραστηριότητα αποτελεί φυσικό μέρος ενός υγιεινού τρόπου ζωής, ο οποίος πρέπει να καλλιεργείται από την παιδική ηλικία. Η τακτική σωματική δραστηριότητα μετριάζει τα παγκόσμια προβλήματα του υπερβολικού βάρους και της παχυσαρκίας, της υπέρτασης, του άγχους και της κατάθλιψης. Μειώνει τη νοσηρότητα και τη θνησιμότητα από καρδιαγγειακά νοσήματα και παρέχει ελπίδα για μια βιώσιμη οικονομία που θα μπορεί να στηρίζει τον γηράσκοντα πληθυσμό κατά τη συνταξιοδότησή του. Πρόκειται για προληπτική οικονομία της υγείας που μπορεί να επιτευχθεί με ολοκληρωμένη υποστήριξη από τις οικογένειες, τις τοπικές κοινότητες, τους επαγγελματίες υγείας και τις κυβερνήσεις σε όλα τα επίπεδα.

Επί του παρόντος, τα παιδιά δεν έχουν την υποστήριξη εκείνων που έχουν την ευθύνη τους σε κοινωνικό επίπεδο για να τα προστατεύσουν επαρκώς από τις σωματικές και συναισθηματικές συνέπειες της μειωμένης σωματικής δραστηριότητας. Η σημασία της ενθάρρυνσης για  σωματική δραστηριότητα σε όλα τα παιδιά θα πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα όλων εκείνων που είναι υπεύθυνοι για τη φροντίδα και την ευημερία τους, συμπεριλαμβανομένων των γονέων, των εκπαιδευτικών, των κλινικών γιατρών, των λειτουργών της υγειονομικής περίθαλψης και των κυβερνήσεων. Η σωματική αδράνεια αποτελεί το υγειονομικό ισοδύναμο της υπερθέρμανσης του πλανήτη για το περιβάλλον: γι’ αυτό είναι ανάγκη να κάνουμε κάτι πιο ουσιαστικό γι’ αυτό ΤΩΡΑ

Διαβάστε το πλήρες άρθρο: ΕΔΩ

Ο καθιστικός χρόνος συνδέεται αυτοτελώς με την αντίσταση στην ινσουλίνη του λιπώδους ιστού ενηλίκων με διαβήτη τύπου 2 (s)

Η αντίσταση στην ινσουλίνη αποτελεί κεντρικό παράγοντα της παθοφυσιολογίας πολλών παθήσεων που σχετίζονται με την παχυσαρκία, όπως είναι ο διαβήτης τύπου 2 και η μη αλκοολική λιπώδης ηπατική νόσος. Οι μεταβολικές συνέπειες της αντίστασης στην ινσουλίνη είναι ειδικές στον κάθε ιστό, και ενώ για τους σκελετικούς μυς και το ήπαρ έχουν προσδιοριστεί, τα στοιχεία που αφορούν την αντίσταση στην ινσουλίνη του λιπώδους ιστού είναι λιγότερο τεκμηριωμένα.

Σε έρευνα στην οποία συμμετείχαν 179 εθελοντές, άντρες και γυναίκες, με διαβήτη τύπου 2, υπέρβαροι ή παχύσαρκοι, εξετάστηκε η σχέση μεταξύ καθιστικού χρόνου και αντίστασης του λιπώδους ιστού τους στην ινσουλίνη.

Από τα αποτελέσματα της έρευνας αναδείχθηκε ότι κάθε 30 λεπτά καθιστικού χρόνου συνδέονταν με 1,8 μονάδες υψηλότερη ινσουλινοαντίσταση του λιπώδους ιστού. Η σχέση αυτή ενισχύονταν όσο αυξάνονταν ο δείκτης μάζας σώματος (ΔΜΣ). Τα ευρήματα αυτά δεν διαφοροποιήθηκαν, όταν έγιναν επιμέρους αναλύσεις που απέκλεισαν τους συμμετέχοντες που έπαιρναν στατίνες και/ή μετφορμίνη, και όταν οι συμμετέχοντες διαχωρίστηκαν σε εκείνους με διαβήτη τύπου 2 και εκείνους που είχαν υψηλό κίνδυνο εμφάνισής του.

Συμπερασματικά, η συγκεκριμένη μελέτη έδειξε ότι ο καθιστικός χρόνος σχετίζεται με την ευαισθησία του λιπώδους ιστού στην ινσουλίνη σε άτομα με υφιστάμενο ή σε υψηλό κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη τύπου 2, και μπορεί να συμβάλει στην ερμηνεία των διαπιστωμένων σχέσεων μεταξύ παρατεταμένου καθιστικού χρόνου, έκτοπου λίπους και υπεργλυκαιμίας.

Διαβάστε το πλήρες άρθρο: –>Sedentary_time_is_independently_related_to_adipose tissue

Engin B, Willis SA, Malaikah S, Sargeant JA, Biddle GJH, Razieh C, Argyridou S, Edwardson CL, Jelleyman C, Stensel DJ, Henson J, Rowlands AV, Davies MJ, Yates T, King JA. Sedentary Time Is Independently Related to Adipose Tissue Insulin Resistance in Adults With or at Risk of Type 2 Diabetes. Med Sci Sports Exerc. 2023 Sep 1;55(9):1548-1554. doi: 10.1249/MSS.0000000000003193. Epub 2023 Apr 22. PMID: 37093903.

Ο καθιστικός χρόνος συνδέεται αυτοτελώς με την αντίσταση στην ινσουλίνη του λιπώδους ιστού ενηλίκων με διαβήτη τύπου 2

Η αντίσταση στην ινσουλίνη αποτελεί κεντρικό παράγοντα της παθοφυσιολογίας πολλών παθήσεων που σχετίζονται με την παχυσαρκία, όπως είναι ο διαβήτης τύπου 2 και η μη αλκοολική λιπώδης ηπατική νόσος. Οι μεταβολικές συνέπειες της αντίστασης στην ινσουλίνη είναι ειδικές στον κάθε ιστό, και ενώ για τους σκελετικούς μυς και το ήπαρ έχουν προσδιοριστεί, τα στοιχεία που αφορούν την αντίσταση στην ινσουλίνη του λιπώδους ιστού είναι λιγότερο τεκμηριωμένα.

Σε έρευνα στην οποία συμμετείχαν 179 εθελοντές, άντρες και γυναίκες, με διαβήτη τύπου 2, υπέρβαροι ή παχύσαρκοι, εξετάστηκε η σχέση μεταξύ καθιστικού χρόνου και αντίστασης του λιπώδους ιστού τους στην ινσουλίνη.

Από τα αποτελέσματα της έρευνας αναδείχθηκε ότι κάθε 30 λεπτά καθιστικού χρόνου συνδέονταν με 1,8 μονάδες υψηλότερη ινσουλινοαντίσταση του λιπώδους ιστού. Η σχέση αυτή ενισχύονταν όσο αυξάνονταν ο δείκτης μάζας σώματος (ΔΜΣ). Τα ευρήματα αυτά δεν διαφοροποιήθηκαν, όταν έγιναν επιμέρους αναλύσεις που απέκλεισαν τους συμμετέχοντες που έπαιρναν στατίνες και/ή μετφορμίνη, και όταν οι συμμετέχοντες διαχωρίστηκαν σε εκείνους με διαβήτη τύπου 2 και εκείνους που είχαν υψηλό κίνδυνο εμφάνισής του.

Συμπερασματικά, η συγκεκριμένη μελέτη έδειξε ότι ο καθιστικός χρόνος σχετίζεται με την ευαισθησία του λιπώδους ιστού στην ινσουλίνη σε άτομα με υφιστάμενο ή σε υψηλό κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη τύπου 2, και μπορεί να συμβάλει στην ερμηνεία των διαπιστωμένων σχέσεων μεταξύ παρατεταμένου καθιστικού χρόνου, έκτοπου λίπους και υπεργλυκαιμίας.

Διαβάστε το πλήρες άρθρο: ΕΔΩ

Συμμετοχή του Εθνικού Κέντρου Exercise is Medicine- Greece σε διαδικτυακό σεμινάριο με θέμα “Κλιματική Αλλαγή, Αναπηρία και Υγεία”

Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Day For Tomorrow, το τμήμα Φυσικής Ιατρικής και Αποκατάστασης ΓΝΑ «Γ. Γεννηματάς» σε συνεργασία με το τμήμα Φυσικής Ιατρικής & Αποκατάστασης του 414
Στρατιωτικού Νοσοκομείου Ειδικών Νοσημάτων, την κλινική Αποκατάστασης Κακώσεων Νωτιαίου Μυελού του Πανεπιστημίου Πατρών και το τμήμα κακώσεων νωτιαίου μυελού της Ελληνικής Εταιρείας
Φυσικής Ιατρικής και Αποκατάστασης, και με τη συμμετοχή του Εθνικού Κέντρου Exercise is Medicine – Greece διοργάνωσε τη Δευτέρα 23 Οκτωβρίου, διαδικτυακό σεμινάριο με θέμα: Κλιματική Αλλαγή,
Αναπηρία και Υγεία.

Η κλιματική αλλαγή είναι ταυτόχρονα μια παγκόσμια κρίση και η μεγαλύτερη ανησυχία για τη δημόσια υγεία της εποχής μας.

Το Day for Tomorrow συνδέει τα μέλη της κοινότητας με τη φύση με τρόπους που υποστηρίζουν τη σωματική και ψυχική υγεία των ανθρώπων, προκειμένου να διατηρήσουν τις ικανότητές και τη λειτουργικότητά τους- Sustain Our Ability».

 

      

Σωματική δραστηριότητα και μη αλκοολική λιπώδης νόσος του ήπατος: Συλλογικά πορίσματα από το Αμερικανικό Κολέγιο Αθλητιατρικής (ACSM) (s)

Αν και η σωματική δραστηριότητα είναι καίριας σημασίας για την πρόληψη και την κλινική διαχείριση της μη αλκοολικής λιπώδους νόσου του ήπατος, τα περισσότερα άτομα με αυτή τη χρόνια νόσο είναι σωματικά μη δραστήρια και δεν επιτυγχάνουν τη συνιστώμενη ποσότητα σωματικής δραστηριότητας. Υπάρχoυν ισχυρά επιστημονικά δεδομένα που υπογραμμίζουν τα οφέλη της τακτικής σωματικής δραστηριότητας, συμπεριλαμβανομένων της μείωσης του ηπατικού λίπους και της βελτίωσης της σύστασης σώματος, της καρδιοαναπνευστικής ικανότητας, της αγγειακής λειτουργίας και της σχετιζόμενης με την υγεία ποιότητας ζωής. Είναι, επιπλέον, σημαντικό, ότι τα οφέλη της τακτικής σωματικής δραστηριότητας μπορούν να παρατηρηθούν χωρίς ταυτόχρονη, κλινικά σημαντική απώλεια βάρους.

Ειδικότερα, συνιστώνται τουλάχιστον 150 λεπτά μέτριας ή 75 λεπτά υψηλής έντασης σωματικής δραστηριότητας εβδομαδιαίως για όλους τους ασθενείς με μη αλκοολική λιπώδη νόσο του ήπατος, συμπεριλαμβανομένων και εκείνων με ασυμπτωματική κίρρωση του ήπατος. Εάν επίσημα συνταγογραφείται πρόγραμμα άσκησης, αυτό θα πρέπει να περιλαμβάνει αερόβια άσκηση με την προσθήκη ασκήσεων με αντιστάσεις. Στο παρόν κείμενο συμπερασμάτων του ACSM περιγράφονται τα οφέλη της σωματικής δραστηριότητας καθώς και συστάσεις για 1) την αξιολόγηση και παρακολούθησή της, 2) τον βέλτιστο τρόπο παροχής συμβουλών, καθοδήγησης και συνταγογράφησης τακτικής σωματικής δραστηριότητας και 3) το πότε πρέπει να παραπέμπεται ο ασθενής σε ειδικό επιστήμονα της άσκησης.

Διαβάστε το πλήρες άρθρο: –>Physical_activity_and_nonalcoholic_fatty_liver

Stine JG, Long MT, Corey KE, Sallis RE, Allen AM, Armstrong MJ, Conroy DE, Cuthbertson DJ, Duarte-Rojo A, Hallsworth K, Hickman IJ, Kappus MR, Keating SE, Pugh CJA, Rotman Y, Simon TL, Vilar-Gomez E, Wong VW, Schmitz KH. Physical Activity and Nonalcoholic Fatty Liver Disease: A Roundtable Statement from the American College of Sports Medicine. Med Sci Sports Exerc. 2023 Sep 1;55(9):1717-1726. doi: 10.1249/MSS.0000000000003199. PMID: 37126039; PMCID: PMC10524517.

Σωματική δραστηριότητα και μη αλκοολική λιπώδης νόσος του ήπατος: Συλλογικά πορίσματα από το Αμερικανικό Κολέγιο Αθλητιατρικής (ACSM)

Αν και η σωματική δραστηριότητα είναι καίριας σημασίας για την πρόληψη και την κλινική διαχείριση της μη αλκοολικής λιπώδους νόσου του ήπατος, τα περισσότερα άτομα με αυτή τη χρόνια νόσο είναι σωματικά μη δραστήρια και δεν επιτυγχάνουν τη συνιστώμενη ποσότητα σωματικής δραστηριότητας. Υπάρχoυν ισχυρά επιστημονικά δεδομένα που υπογραμμίζουν τα οφέλη της τακτικής σωματικής δραστηριότητας, συμπεριλαμβανομένων της μείωσης του ηπατικού λίπους και της βελτίωσης της σύστασης σώματος, της καρδιοαναπνευστικής ικανότητας, της αγγειακής λειτουργίας και της σχετιζόμενης με την υγεία ποιότητας ζωής. Είναι, επιπλέον, σημαντικό, ότι τα οφέλη της τακτικής σωματικής δραστηριότητας μπορούν να παρατηρηθούν χωρίς ταυτόχρονη, κλινικά σημαντική απώλεια βάρους.

Ειδικότερα, συνιστώνται τουλάχιστον 150 λεπτά μέτριας ή 75 λεπτά υψηλής έντασης σωματικής δραστηριότητας εβδομαδιαίως για όλους τους ασθενείς με μη αλκοολική λιπώδη νόσο του ήπατος, συμπεριλαμβανομένων και εκείνων με ασυμπτωματική κίρρωση του ήπατος. Εάν επίσημα συνταγογραφείται πρόγραμμα άσκησης, αυτό θα πρέπει να περιλαμβάνει αερόβια άσκηση με την προσθήκη ασκήσεων με αντιστάσεις. Στο παρόν κείμενο συμπερασμάτων του ACSM περιγράφονται τα οφέλη της σωματικής δραστηριότητας καθώς και συστάσεις για 1) την αξιολόγηση και παρακολούθησή της, 2) τον βέλτιστο τρόπο παροχής συμβουλών, καθοδήγησης και συνταγογράφησης τακτικής σωματικής δραστηριότητας και 3) το πότε πρέπει να παραπέμπεται ο ασθενής σε ειδικό επιστήμονα της άσκησης.

Διαβάστε το πλήρες άρθρο: ΕΔΩ