Η επιγενετική αναφέρεται σε τροποποιήσεις του γενετικού υλικού (π.χ. μεθυλίωση), οι οποίες ρυθμίζουν τη γονιδιακή έκφραση χωρίς να αλλάζουν την ακολουθία των βάσεων του DNA. Η επιγενετική επιτάχυνση της γήρανσης αποτελεί δείκτη που υπολογίζει την απόκλιση μεταξύ της χρονολογικής και της επιγενετικής ηλικίας. Η αξιολόγηση της μεθυλίωσης του DNA σε ολόκληρο το γονιδίωμα 285 νεαρών ενηλίκων και 235 ατόμων μεγαλύτερης ηλικίας έδειξε ότι η σωματική δραστηριότητα αναψυχής  σχετίζεται με βραδύτερη επιγενετική γήρανση, ενώ η επαγγελματική σωματική δραστηριότητα συνδέεται με επιτάχυνση της επιγενετικής γήρανσης. Οι παρατηρούμενες συσχετίσεις εξηγούνται από συνήθεις τόσο γενετικούς όσο και περιβαλλοντικούς παράγοντες. Είναι σημαντικό ότι η διόρθωση των αντίστοιχων μοντέλων ως προς το κάπνισμα, το οποίο ενδεχομένως να αντικατοπτρίζει τη συσσώρευση ανθυγιεινών συνηθειών, εξασθένισε την αρνητική συσχέτιση της σωματικής δραστηριότητας αναψυχής και τη θετική συσχέτιση της επαγγελματικής σωματικής δραστηριότητας με την επιγενετική γήρανση.

Διαβάστε το πλήρες άρθρο: Leisure_Time_and_Occupational_Physical_Activity.4

Δεκατρείς σωματικά αδρανείς γυναίκες με σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών, ηλικίας 18-45 ετών, συμμετείχαν σε ερευνητική μελέτη που προέβλεπε δύο (πειραματικές) συνθήκες: 1) συνεχόμενη σωματική αδράνεια διάρκειας 3.5 ωρών και 2) σωματική αδράνεια διάρκειας πάλι 3.5 ωρών αλλά διακοπτόμενη από τρίλεπτες, απλές ασκήσεις αντιστάσεων κάθε 30 λεπτά.

Τα αποτελέσματα της μελέτης έδειξαν ότι η συχνή διακοπή της καθιστικής καθημερινότητας με απλές σωματικές δραστηριότητες αντιστάσεων αύξησε άμεσα την ταχύτητα διάτμησης και τη ροή αίματος ηρεμίας αλλά δεν επηρέασε τη διαστολή λόγω αιματικής ροής της μηριαίας αρτηρίας των συμμετεχουσών γυναικών.

Δεδομένου ότι οι γυναίκες με σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών αναφέρουν αυξημένο χρόνο καθιστικής καθημερινότητας, γεγονός που συμβάλλει στην αύξηση του κινδύνου θνησιμότητας ανεξαρτήτως αιτιολογίας αλλά και ειδικότερα λόγω καρδιαγγειακών παθήσεων, οι συχνές, σύντομες περίοδοι απλών σωματικών δραστηριοτήτων μπορούν να αποτελούν έναν επιπλέον θεραπευτικό στόχο για τη διατήρηση της υγιούς αγγειακής λειτουργίας αυτών των γυναικών.

Διαβάστε το πλήρες άρθρο: Interrupting_Prolonged_Sitting_and_Endothelial.3

Μελέτη που διεξήχθη στη Φινλανδία σε 3.443 άτομα ηλικίας 46 ετών έδειξε ότι, η αλλαγή των καθημερινών κινητικών συνηθειών τους και η υιοθέτηση σωματικής δραστηριότητας μέτριας ή υψηλής έντασης έναντι οποιασδήποτε άλλης κινητικής συμπεριφοράς, ή η αύξηση του χρόνου σωματικής δραστηριότητας χαμηλής έντασης έναντι της καθιστικής καθημερινότητας ή του ύπνου, θα μπορούσε να συμβάλει στη βελτίωση καρδιομεταβολικών δεικτών υγείας των ατόμων μέσης ηλικίας. Αντίθετα, η μείωση της χρονικής διάρκειας της καθημερινής σωματικής δραστηριότητας μέτριας έως υψηλής έντασης, ή ακόμη και της δραστηριότητας χαμηλής έντασης φάνηκε να είναι επιβλαβής για την καρδιομεταβολική υγεία των μεσηλίκων.

Διαβάστε το πλήρες άρθρο: Compositional_Associations_of_Sleep_and_Activities.9

Μελέτη σε 16 γυναίκες με καρκίνο του μαστού, οι οποίες ένα χρόνο πριν είχαν υποβληθεί σε χημειοθεραπεία με ανθρακυκλίνη, ανέφερε ενδείξεις μυοκαρδιακής ίνωσης σε αυτές τις ασθενείς, γεγονός που συνδέθηκε με τη μειωμένη μέγιστη πρόσληψη οξυγόνου τους. Αντίθετα, εκείνες οι γυναίκες που είχαν καλή φυσική κατάσταση, αν και είχαν υποβληθεί στην ίδια αντικαρκινική θεραπεία, δεν παρουσίασαν ανάλογες ενδείξεις ίνωσης του μυοκαρδίου. Η μελέτη αυτή υποδηλώνει ότι τα υψηλά επίπεδα καρδιοαναπνευστικής αντοχής ενδεχομένως να παρέχουν προστασία από τη μυοκαρδιακή ίνωση που συνδέεται  με τη χημειοθεραπεία ανθρακυκλίνης.

Διαβάστε το πλήρες άρθρο: Aerobic_Fitness_Is_Related_to_Myocardial_Fibrosis.3

Πρόσφατη επιστημονική μελέτη σε νεαρά υγιή άτομα έδειξε ότι ο περιορισμός του ημερήσιου αριθμού βημάτων σε 2.500-5.000, για διάστημα μόλις δύο ημερών, μειώνει την ικανότητα μίας συνεδρίας άσκησης να αυξάνει την οξείδωση των λιπών και να μετριάζει τη μεταγευματική αύξηση των τριγλυκεριδίων στο αίμα. Αυτό υποδηλώνει ότι  μια  «αντίσταση στην άσκηση», όσον αφορά το μεταβολισμό του λίπους, επισυμβαίνει σε άτομα που κάνουν περίπου 5.000 ή λιγότερα βήματα την ημέρα, ενώ τα 8.500 βήματα ημερησίως προφυλάσσουν από την εμφάνιση αυτής της «αντίστασης στην άσκηση». Φαίνεται λοιπόν, ότι ο μεταβολισμός του λίπους επηρεάζεται περισσότερο από τις ανασταλτικές επιδράσεις της σωματικής αδράνειας παρά από τις διεγερτικές επιδράσεις που προκαλούνται από 1 ώρα τρεξίματος μέτριας έντασης.

Διαβάστε το πλήρες άρθρο: Daily_Step_Count_and_Postprandial_Fat_Metabolism.10

 Σε μελέτη διάρκειας 4 μηνών, 24 άτομα (ηλικίας 65 ± 5 ετών, ΔΜΣ 29,8 ± 3,9 kg /m²) με αυξημένο καρδιαγγειακό κίνδυνο ακολούθησαν ένα πρόγραμμα καθιστικής καθημερινότητας διάρκειας 3 ωρών χωρίς ή με διαλείμματα (κάθε 30 λεπτά) σωματικής δραστηριότητας ήπιας έντασης. Τα ευρήματα της μελέτης ανέδειξαν ότι η μακροχρόνια μείωση της καθιστικής συμπεριφοράς βελτιώνει την περιφερειακή αγγειακή λειτουργία και την εγκεφαλική αιματική ροή και αποτρέπει την αγγειακή δυσλειτουργία. Τα ευρήματα αυτά υποδηλώνουν  τα σημαντικά οφέλη που προκύπτουν από την ελάττωση του χρόνου σωματικής αδράνειας  στη μείωση του καρδιακού ή εγκεφαλοαγγειακού κινδύνου.

Διαβάστε το πλήρες άρθρο: Long_Term_and_Acute_Benefits_of_Reduced_Sitting_on.11

Τριάντα πέντε ενήλικες ασθενείς με αιματολογικές κακοήθειες που υποβλήθηκαν σε αυτόλογη ή αλλογενή μεταμόσχευση αιμοποιητικών βλαστικών κυττάρων τυχαιοποιήθηκαν σε δύο ομάδες, από τις οποίες η μία συμμετείχε σε πρόγραμμα βάδισης  κατά τη διάρκεια της νοσηλείας και η άλλη ελάμβανε τη συνήθη κλινική φροντίδα.

Τα αποτελέσματα της μελέτης έδειξαν ότι, μετά την παρέμβαση, η ομάδα βάδισης παρουσίασε σημαντική βελτίωση στην αερόβια ικανότητα, στη λειτουργική ικανότητα και ευεξία, και συνολικά στην ποιότητα ζωής. Στην ομάδα της συνήθους κλινικής φροντίδας δεν παρατηρήθηκαν σημαντικές αλλαγές στη λειτουργική ικανότητα ή την ποιότητα ζωής των ασθενών.

Φαίνεται, λοιπόν, ότι ένα πρόγραμμα βάδισης κατά τη διάρκεια της νοσηλείας που συνοδεύει τη μεταμόσχευση βλαστικών αιμοποιητικών κυττάρων είναι αποτελεσματικό για τη βελτίωση της αερόβιας ικανότητας και της ποιότητας ζωής των ασθενών αυτών σε σύγκριση με τη μη εφαρμογή ενός  δομημένου προγράμματος  άσκησης.

Διαβάστε το πλήρες άρθρο: Multidirectional_Walking_in_Hematopoietic_Stem.2

Μελέτη σε 6.377 άτομα που παρακολουθήθηκαν για 13 χρόνια, αξιοποιώντας ερευνητικά δεδομένα σχετικά με το σακχαρώδη διαβήτη, την παχυσαρκία και τον τρόπο ζωής στην Αυστραλία, ανέδειξε ότι οι συστηματικές παρεμβάσεις για την αύξηση της σωματικής δραστηριότητας (σε τουλάχιστον 300 λεπτά άσκησης την εβδομάδα) μείωσαν τη θνησιμότητα ανεξαρτήτως αιτίας, ενώ το όφελος από τη μείωση του χρόνου παρακολούθησης τηλεόρασης (σε λιγότερο από 2 ώρες την ημέρα), ως μεμονωμένη παρέμβαση σε άτομα που δεν ασκούνταν φαίνεται να είναι περιορισμένο.

Διαβάστε το πλήρες άρθρο: Mortality_Effects_of_Hypothetical_Interventions_on.8

Γεια σας,

Ονομάζομαι Γιάννης Κουτεντάκης, είμαι Ομότιμος Καθηγητής και Πρόεδρος του Εθνικού Κέντρου «Η Άσκηση είναι Φάρμακο-Ελλάς», μέλος του παγκόσμιου κινήματος για την προαγωγή της Υγείας μέσω της σωματικής άσκησης. Το όραμά μας είναι η ανάδειξη του ρόλου που έχει η εξειδικευμένη σωματική άσκηση στην πρόληψη και θεραπεία πολλών ασθενειών ή παθήσεων, προς όφελος ολόκληρης της ελληνικής κοινωνίας.

Η κίνηση, ως επακόλουθο της μυϊκής λειτουργίας, υπήρξε οδηγός στην εξέλιξη του ανθρώπου, μέσω της αρμονικής συνύπαρξής της με την υγεία. Πράγματι, η σύγχρονη επιστήμη έχει εντοπίσει δεκάδες βιολογικούς μηχανισμούς που συνδέουν σωματική δραστηριότητα και υγεία. Την σύνδεση αυτή έχει δείξει και η επί 45 χρόνια επαφή μου με μαθητές, φοιτητές και αθλητές, με χορευτές και Ολυμπιονίκες, αλλά και ασθενείς με χρόνιες παθήσεις. Διαπίστωσα ακόμα ότι τα πολλά οφέλη της άσκησης στην υγεία είναι αποτέλεσμα γνώσης και υπευθυνότητας.

Ως εκ τούτου, ενθαρρύνουμε τους οργανισμούς παροχής υπηρεσιών υγείας της χώρας να υιοθετήσουν τους κανόνες που διέπουν τη συνταγογράφηση της άσκησης, όπως αποφασίστηκε από το Κεντρικό Συμβούλιο Υγείας της χώρας, αλλά και όπως εφαρμόζεται σε πολλά σημεία του πλανήτη, με στόχο την πρόληψη ασθενειών και βελτίωση δεικτών ποιότητας ζωής, αλλά και τη συμπληρωματική θεραπεία μακροχρόνιων παθήσεων. Απαραίτητη προϋπόθεση για την επιτυχία προγραμμάτων συνταγογραφημένης άσκησης είναι η χρήση εγκεκριμένων πρωτοκόλλων από ειδικούς με την ανάλογη πιστοποίηση.

Καλώ λοιπόν όσους και όσες ασπάζονται τα παραπάνω, να πλαισιώσουν τη μεγάλη μας οικογένεια, ώστε όλοι μαζί να μετατρέψουμε την άσκηση σε ένα φθηνό και αποτελεσματικό φάρμακο για όλους τους πολίτες.   

Ευχαριστώ πολύ και να είστε πάντα καλά,

Γιάννης Κουτεντάκης

Ομότιμος Καθηγητής Εργοφυσιολογίας

Πρόεδρος του Εθνικού Κέντρου «Η Άσκηση είναι Φάρμακο-Ελλάς»

Παρακολουθείστε το σχετικό βίντεο: